کتاب کودک چیست
16 مهر 1401
کتاب کودک چیست؟
کتاب کودک نوعی از منابع نوشتاری است که برای خواننده اختصاصی یعنی کودکان طراحی ومحتواسازی شده است. این محتوای نوشتاری با توجه به ویژگی های خاص کودکان و روحیات حساس شان در هر سن خاص با ادبیات کودکانه نگارش می شود. کتابهایی در قالب های گوناگون که هر کدام با هدف ارائه نوعی از آموزش در کنار جنبه سرگرم کنندگی برنامه ریزی می شود. چند سالی است که بحث شیوه تربیتی و مهارت‌آموزی غیرمستقیم مطرح شده و بررسی‌ها نشان می دهد تاثیرش بیشتر از توصیه های زبانی والدین است.کتاب کودک یکی از منابع آموزشی استاندارد است که مسائل ضروری و مورد نیاز کودک را در قالب داستان یا مطالب آموزشی در اختیارش قرار میدهد. البته نویسنده‌ای که برای نوشتن داستان دست به قلم می‌شود، ابتدا باید با دنیای کودکان و زبان آنها آشنا باشد. خیلی شفاف و روان بنویسد. واژگان مناسب به کار ببرد و مطالب آموزنده را در قالب داستانها به کودک منتقل کند. بنابراین کتاب کودک کتابی است که مخاطبان مستقیم آن کودکان هستند.
انواع کتاب کودک
کتاب کودک همانند سایر حوزه‌های نشر انواع گوناگونی را در خود جای داده است. بسته به این‌که کودک در چه رده سنی قرار گرفته و چه نوع علائقی دارد، یا این‌که تصمیم دارید چه نوع مفاهیمی را به او بیاموزید، کتابهای مختلفی در دسترس شما خواهد بود. این کتابها ممکن است داستانی، علمی، ادبیات کهن، شعر و آموزشی باشد. خوشبختانه در شرایط حاضر در زمینه‌های بسیار متنوعی برای کودکان کتاب چاپ می شود. البته بعضی از ناشران اختصاصی‌تر در این حیطه کار کرده اند و محتوای کامل‌تری در اختیار مخاطبان کودک قرار می‌دهند. پرطرف‌دارترین انواع کتابها در حوزه کودک، کتاب داستان کودک، کتابهای شعر کودکان، کتابهای فومی و پارچه‌ای، کتابهای سرگرمی و رنگ‌آمیزی و کتاب حمام است.-
کتاب کودک اختصاصی
محتوای کتاب کودک باید اختصاصاً برای کودکان و با هدف انتقال مفاهیم یا مهارتهای خاص برنامه‌ریزی و طراحی شده باشد. بهترین کتابهای کودک آنهایی هستند که از طریق ناشران اختصاصی حوزه کتاب کودک با زبان نویسنده‌های آشنا به دنیای کودکان منتشر می‌شوند.
-
کتاب کودک داستانی
تمام بخش‌های داستان مانند شخصیت‌ها، ماجرای اصلی داستان، صفحه آرایی کتاب کودک، تصویرسازی، پایان‌بندی باید بر اساس طرح ریزی خاص نویسنده و تصویرگر انجام شده باشد. کودک باید از میان اتفاقات داستان به نتیجه‌گیری اخلاقی مناسبی برسد و برایش باورپذیر باشد. اگر داستانها ترجمه نمونه‌های برون‌مرزی هستند، این ترجمه باید با واژه‌های صحیح بازگردانی شود و کاملاً روان معادل‌سازی شده باشد. کتاب داستان خوب با شخصیت‌هایش به کودک می‌آموزد که در شرایط دشوار چگونه تصمیم‌گیری کند. این‌که در هر موقعیتی شجاعانه برای بهبود زندگی تلاش کند.
کتاب کودک داستانی باید ساختار مشخصی داشته باشد و در نهایت کودک بتواند به تنهایی در مورد آن به نتیجه های اخلاقی برسد. داستانها در بسیاری از موارد به والدین برای یادگیری یک سری مهارت های پایه ای زندگی کمک می کنند. قهرمان سازی در داستانها باید با احتیاط صورت بگیرد تا الگوهای نادرست ذهنی ایجاد نشود. ارتباط تنگاتنگ معنایی بین تصاویر و متن داستان در درک آن بسیار اهمیت دارد. داستانها برای کودکان زیر 5 سال باید تا حد امکان کوتاه باشد.
تصویرسازی کتاب کودک
شخصی که تصویرسازی کتاب کودک را برعهده دارد، برای موفقیت در تعامل با مخاطب باید در کنار تخصص هنر گرافیک آگاهی کاملی از روحیات و سلیقه مخاطب کودک داشته باشد. تصویرگر کودک باید فردی دائماً در حال مطالعه، پژوهش و مشاهده تصاویر کتابهای جدید باشد. کتابهای پرطرفدار کودکان را بازبینی کند و ببیند چرا مورد استقبال واقع شده اند. در مجموع ایده‌های تازه‌ای برای مرتبط کردن تصاویر با بیان متنی مطالب پیدا کند. تصویرگر کتاب کودک باید از گروه سنی که برای آنها تصویر خلق می کند، درک درستی داشته باشد. نوع علایق و قهرمان های اسطوره ای شان را بشناسد.اگر به دوران کودکی خودتان فکر کنید، مسلماً به یاد می آورید که بهترین کتابهای مورد علاقه تان آنهایی بودند که تصاویر هیجان‌انگیز و جذاب با رنگ و لعاب بیشتر داشتند. احتمالا شما هم تمایل داشتید چند بار آنها را بخوانید و به تصاویر زیبایشان چشم بدوزید.بهترین تصویرسازی کتاب کودک انواع تصویرهای گویایی هستند که بیشترین ارتباط را با متن داستان دارند و تا مدت‌ها در ذهن ماندگار می‌شوند. تصاویر کتاب باید جذاب، با رنگهای متنوع و سر زنده و هیجان انگیز و شاد باشد. تصویرگران کتاب گاهی از شخصیت های کهن و اسطوره ای یک مملکت در نقاشی هایشان استفاده میکنند. بنابراین این شیوه تصویرگری گاهی آمیخته با فرهنگ و سنت یک کشور است. در حال حاضر شیوه های مختلفی برای تصویرسازی وجود دارد که بر مبنای نوع داستان و کشش موضوعی آن با مشورت گرافیست و نویسنده یکی از این سبک ها انتخاب می شود.گاهی نویسنده ایده هایی برای طرح روی جلد می دهد و گاهی تصویر پردازی را به طور کامل به خود نقاش محول می کند.
فواید و تاثیرات کتاب کودک
کتاب و کتاب‌خوانی برای کودکان فواید بی‌شماری به همراه دارد که مهم‌ترین آن فراگیری مهارتهای ارتباطی برای ورود به دنیای واقعی است. کودک در خلال داستان‌های آموزنده یاد می‌گیرد که در مواجهه با اتفاقات چه عکس‌العملی از خود نشان دهد. والدین از طریق کتاب‌خوانی موضوعی برای صحبت کردن با فرزندشان پیدا میکنند که ارتباط عاطفی آنها را نزدیک‌تر می‌کند. کتاب‌خوانی به کودکان کمک می‌کند راحت‌تر زبان‌باز کنند و با واژه‌های جدید آشنا شوند. علاوه بر این مهارتهای حافظه، قدرت شنیداری و دیداری آنها را تقویت می کند. کتاب‌خوانی شبانه توجه کودک را بالا می‌برد و او را به آرامش می‌رساند. با کتاب‌خوانی قدرت تخیل، تمرکز و خلاقیتش بالاتر می رود و اضطراب‌هایش کاهش پیدا می کند.هنگامی‌که کودک را به کتاب خواندن روزانه عادت می‌دهید، ایبه مرور به این کار وابسته می شود. کتاب تبدیل به راهنمای زندگی او خواهد شد. به مرور بیشتر از کتاب خواندن لذت می برد و یاد می‌گیرد برای پیدا کردن ابهامات ذهنی‌اش از کتابها کمک بگیرد. کتاب در شکل‌گیری شخصیت افراد بخصوص در نوجوانی و جوانی بسیار تاثیرگذار است. کودکان پیش از ورود به دبستان با مشاهده تصاویر داستان سعی می کنند بین آنچه می شنوند و آنچه می بینند ارتباط برقرار کنند. وقتی زبان باز می کنند راحت تر کلمات را ادا خواهند کرد.
بهترین کتاب کودک
یافتن بهترین کتاب برای کودکان یکی از دغدغه‌های اصلی والدین و آموزگاران است. کتابهای کودکانه ابزارهای آموزشی هستند که به درک و رشد بهتر آنها کمک میکنند. البته هنگامی‌که صحبت از خریدن کتاب به میان می‌آید، موضوع تنها کتاب قصه و داستان نیست. بلکه کتاب شعر و کتابهای علمی و آموزشی هرکدام نقشی در پرورش فکر کودک دارند. بهترین کتاب کودک کتابی است که از نظر محتوا استاندارد بوده و از طریق انتشارات معتبر توزیع شده باشد. درضمن مطابق رده سنی کودک شما و همسو با علایقش باشد. جملات کتاب به گونه ای باشد که کودک کاملا معنای آن را متوجه شود. برای کودکان دبستانی روان و خوانا بودن جملات با به کارگیری کلمات ساده به تقویت مهارت خواندن آن ها.راهنمای خرید کتاب کودک
پیش از خرید کتاب برای کودک باید گروه سنی اش را مشخص کنید. کتابهای کودک در یکی از تقسیم‌بندی‌های زیر قرار می‌گیرند.- گروه الف: سنین پیش از دبستان
- گروه ب: کلاس اول و دوم و سوم ابتدایی
- گروه ج: کلاس چهارم پنجم و ششم دبستان
پس از این‌که از متناسب بودن کتاب با سن‌وسال کودکتان اطمینان پیدا کردید، بهتر است به سراغ بهترین و پرفروش‌ترین های حوزه کتاب کودک بروید. در انتخاب و راهنمای خرید کتاب کودک خوب باید چند مسئله اصلی مانند شناخته شده بودن نویسنده، انتشارات کتاب، موضوع کتاب و پیامی که قرار است به واسطه آن منتقل شود و نوع تصویرگری و علایق کودک را مورد توجه قرار دهید. کتاب کودک ماهونی ( فروشگاه آنلاین کتاب کودک) با چندین سال سابقه درخشان در ارائه بهترین کتاب های کودک و نوجوان یکی از بهترین فروشگاه های اینترنتی برای خرید کتاب کودک هستند.
