آموزش تغذیه صحیح به کودکان با کتاب قصه
2 اسفند 1403
آموزش تغذیه صحیح به کودکان با کتاب قصه
آموزش تغذیه صحیح به کودکان با کتاب قصه گاهی بیشتر از هر روش دیگری موثر است. به کار گرفتن قصه‌ها و استفاده از راه‌های خلاقانه می‌تواند بر رفتارها و عادتهای کودک به ویژه در تغذیه تاثیر مثبتی بگذارد.جنبه‌ی سرگرم‌کننده‌ی قصه کودک را جذب می‌کند و فضا را برای انتقال آموزه‌های مورد نظرمان فراهم می‌کند. در این مقاله نگاهی عمیق‌تر به این مسئله می‌اندازیم و همچنین مروری به چند کتاب مفید در این زمینه خواهیم داشت.
فهرست کتاب‌های آموزش تغذیه صحیح به کودکان با قصه
1) من می توانم سالم باشم2) چی بخورم قوی بشم؟
3) اندام من خوب است
4) از این ها نمی خورم
5) بلبله گوش ناهار می خورد
6) خوب مفید خوشمزه
نکات مهم در تغذیه سالم کودک
پیش از آن‌که به بررسی نکات مهم در آموزش تغذیه صحیح به کودکان با قصه بپردازیم، بیایید ابتدا مسئله‌ی تغذیه‌ی سالم را کمی دقیق‌تر نگاه کنیم.برای تاثیر هر چه بهتر آموزش‌هایمان به کودک، بهتر است نکات زیر را در زمینه‌ی تغذیه سالم برای کودکان در نظر داشته باشیم.
• اهمیت تغذیه‌ی متعادل و متنوع: آشنا کردن کودک با گروه‌های مختلف غذایی هم‌چون کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و ... اولین گام در این زمینه است. قصه‌گویی راهی برای آشنایی کودک با این موارد به زبانی ساده و قابل درک است.
• تاثیر محیط: برای تغییر عادات غذایی کودک، تاثیر محیط را دست کم نگیرید. اغلب رفتارهای کودک ناشی از الگو گرفتن از رفتارهای والدین است.
• امتحان کردن غذاهای جدید: کودک باید به خوردن غذاها با طعم‌ها و بافت‌های متنوع عادت کند. علاقه به خوردن تعدادی غذای خاص می‌تواند او کودکان را از دریافت منابع مورد نیاز بدنشان محروم کند.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب من می توانم سالم باشم
«من وقتی به دیدن دوستِ بیمارم می‌روم، از دور با او احوال‌پرسی می‌کنم. من فکر می‌کنم آیا می‌توانیم از دور با هم بازی کنیم؟ اگر مریض شدم همه‌ی حرف‌های دکتر را خوب گوش می‌دهم تا زود خوب شوم.»
این کتاب نکات مهمی را پیرامون آموزش تغذیه صحیح به کودکان در بر دارد. کتاب با تصویرهایی که به خوبی به شرح موقعیت‌های گوناگون می‌پردازد، به کودکان می‌آموزد که تغذیه‌ای سالم داشته باشند و همیشه نکات بهداشتی را رعایت کنند تا سالم و قوی بمانند.
تشویق کودک به خوردن سبزیجات
عدم تمایل کودکان به خوردن سبزیجات شاید یکی از شایع‌ترین چالش‌هایی‌ست که والدین با آن روبه‌رو می‌شوند. از این رو بسیار مهم است که در آموزش تغذیه صحیح به کودکان با قصه، ترغیب کودک برای خوردن سبزیجات را فراموش نکنید.اما چطور می‌توان چنین موضوعاتی را در قالب قصه به کودک آموخت؟
یکی از رایج‌ترین شیوه‌های قصه در انتقال آموزه‌ها، استفاده از قهرمان‌ها و شخصیت‌های محبوب کودک است.
قهرمانی که با خوردن سبزیجات قوی‌تر می‌شود و چون غذاهای سالمی می‌خورد بدل به قهرمان قصه می‌شود. همچنین قصه‌ها می‌توانند از زبان یا شرح حال سبزیجات قهرمان باشد. این امر علاقه‌ی کودک را به این سبزیجات بیشتر می‌کند.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب چی بخورم قوی بشم؟
«تامی گفت: «من گرسنه‌ام.» میرا چند تا موز و یک ظرف انگور آورد. مادر آلن گفت: «چه خوراکی خوبی!» از خوردن خوراکی‌های سالم لذت ببرید.»
کتاب «چی بخورم قوی بشم؟» به آموزش عادتهای سالم برای تقویت ایمنی و تندرستی کودکان می‌پردازد. این آموزش‌ها از طریق تصویرهای جذاب و کودکانه و به زبان داستانی جذاب روایت می‌شود.
داشتن عادتهای غذایی سالم و فعالیت‌های بدنی به کودکان کمک می‌کند تا اندامی سالم‌تر و توانمندتر داشته باشند. از این رو، توانایی آن‌ها در یادگیری و داشتن زندگی بهتر بیشتر می‌شود. در این کتاب به چهار اصل مهم آموزش تغذیه صحیح به کودکان می‌پردازد:
• بازی و ورزش
• خوردن غذاهای سالم
• نوشیدن مقدار زیاد آب
• خوردن خوراکی‌های سالم
تربیت کودک با عادتهای غذایی سالم
یکی از مقوله‌های بسیار مهم در آموزش تغذیه صحیح به کودکان، ایجاد عادتهای سالم است. عادتهای سالم این امکان را ایجاد می‌کنند که کودک حتی در عدم حضور والدین، انتخاب‌های درست‌تری برای تغذیه داشته باشد.در داستان‌ها و در خلال اتفاقات هیجان‌انگیز و معرفی شخصیت‌های مختلف، می‌توان این عادات را به‌شکلی سرگرم‌کننده در کودک نهادینه کرد.
تکرار داستان‌ها می‌تواند نقش به‌سزایی در کارآمدتر بودن این شیوه داشته باشد. عادت‌ها پس از تکرار شدن‌های متوالی شکل می‌گیرند.
از طرفی توجه داشته باشید که نباید آن‌چه به کودک می‌آموزید در جهان قصه باقی بماند. بسیار مهم است که قصه را به اتفاقات واقعی پیوند بزنید و به‌تدریج کودک را به امتحان کردن غذاهای مورد نظر ترغیب کنید.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب از این ها نمی خورم
«سلام لویی، من دلمه‌ام. اگر می‌خواهی همیشه قوی و عضلانی باشی، ما سبزی‌ها باید بهت بگوییم که خوراکی‌های قنددار برایت بد هستند.
می‌توانی من را خرت‌خرت بخوری، خیلی هم کیف می‌دهد، بهم می‌گویند هویج. من هم مثل خودت ابرقهرمانم.»
لویی، فیل کوچولوی قصه، یک ابرقهرمان است. او دوست دارد که همیشه بیشتر از قبل نیرو به دست بیاورد تا بتواند بیشتر از پیش قهرمان باشد.
در این کتاب کودک با سبزیجات مختلف، ویژگی‌ها و تاثیرات مثبت آن‌ها بر تندرستی انسان آشنا می‌شود. لویی از خوردن سبزیجات خوشش نمی‌آید، اما در پایان، وقتی که با این سبزیجات ابرقهرمان بیشتر آشنا می‌شود، به خوردن آن‌ها علاقه‌مند می‌شود. آموزش تغذیه صحیح به کودکان از طریق این کتاب به امری ساده‌تر تبدیل می‌شود.
کنترل اضافه وزن در کودک
عدم توجه به آموزش تغذیه صحیح به کودکان می‌تواند پیامدهای ناخوشایندی هم‌چون اضافه‌وزن را به‌همراه داشته باشد. اضافه‌وزن نه تنها باعث معضلاتی هم‌چون کاهش توانایی‌های حرکتی می‌شود، بلکه می‌تواند در درازمدت کودک را در معرض انواع بیماری‌ها، اختلال رشد و ... قرار دهد.آموختن رعایت تعادل در خوردن و توجه به اهمیت فعالیت‌های بدنی و ورزش در داشتن زندگی و تغذیه‌ی سالم نقش مهمی دارد. قصه‌ها باید به‌گونه‌ای باشند که کودک بتواند استدلال کند که عادات غذایی و رفتاری قهرمان قصه سبب ویژگی‌های شگفت‌انگیز وی می‌شوند.
یکی از موضوعات مهمی که در این زمینه نباید از آن غافل باشید، دوری از سرزنش است.
سرزنش کردن کودک سبب سرکشی بیشتر او و همچنین کاهش اعتمادبه‌نفس می‌شود. بهتر است به جای اشاره به مشکلات احتمالی، به فواید تغذیه سالم و نتایج خوشایند آن بپردازیم.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب اندام من خوب است
«از پدر و مادرت بخواه همیشه میوه بخرند. تو می‌توانی عصرانه‌ات را از میان سیب، پرتقال، موز، انگور، توت‌فرنگی یا هندوانه انتخاب کنی. شاید هم بد نباشد یک تکه نان تُست برداری و کمی کره‌ی بادام‌زمینی به آن بمالی و چند تا کشمش هم رویش بگذاری!»
آموزش تغذیه صحیح به کودکان با کتاب قصه به نوعی آموزش انتخاب‌های سالم به آن‌هاست.
انتخاب‌های سالم به کودک کمک می‌کند تا هم تناسب اندام داشته باشد، هم در طول روز انرژی کافی داشته باشد. کتاب «اندام من خوب است» کتابی مناسب برای آموزش راه‌هایی برای تغذیه‌ی سالم، فعالیت‌های سالم، عادتهای سالم و در نهایت داشتن زندگی سالم به کودکان است.
این کتاب به‌ویژه برای کودکانی که اضافه وزن دارند و نیازمند کمک و حمایت هستند مناسب است.
تشویق کودکان به خوردن غذاهای سالم
آموزش تغذیه صحیح به کودکان با قصه امکان تشویق کودکان به خوردن غذاهای سالم را فراهم می‌کند. در قصه‌هایی که به این منظور نوشته می‌شوند، غذاهای سالم با توصیف و تصاویری جذاب و خوشمزه معرفی می‌شوند.استفاده از قصه برای تشویق کودک به تغذیه سالم را محدود به کتاب‌های قصه و کارتون نکنید. شما هم می‌توانید قصه‌هایی را از غذاها و سبزیجات و ... برای کودک تعریف و حتی او را وارد قصه کنید.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب خوب مفید خوشمزه
«من و دوستانم از ظهر تا شب فوتبال بازی کردیم. من گل زدم و بازی را بردیم. موقع ناهار داشتم یک دسر خوشمزه می‌خوردم، ولی تصمیم گرفتم به جای آن سیب بخورم.»
کتاب «خوب، مفید، خوشمزه» با زبانی ساده و تصویرگری بسیار جذاب و جزئی، به آموزش تغذیه صحیح به کودکان با قصه می‌پردازد.
کریتر کوچولو، شخصیت اصلی قصه، دوست دارد مانند خیلی از بچه‌های دیگر به جای میوه‌ها و سبزیجات، شیرینی بخورد؛ به جای قدم زدن تا مدرسه، سوار اتوبوس شود و به جای ورزش کردن، تلویزیون نگاه کند، اما همیشه اینطور نمی‌ماند. کریتر تصمیم می‌گیرد انتخاب‌های سالمی داشته باشد تا قوی‌تر شود و کم‌کم این انتخاب‌ها به عادت‌هایش تبدیل می‌شوند.
کودک در این کتاب با هرم غذایی، اهمیت خوراکی‌های سالم و فعالیت‌های بدنی به خوبی آشنا می‌شود.
نکته مهم در آموزش تغذیه صحیح به کودکان با قصه
پرسیدن سوال و تلاش برای شنیدن دیدگاه کودک می‌تواند او را وارد فرآیند یادگیری کند و اثرپذیری او را در برابر آموزش‌ها افزایش دهد.این امر سبب می‌شود تا شما به دنبال دیکته کردن نظرات خود یا متخصص تغذیه به کودک نباشید، بلکه شما به عنوان یک قصه‌گو در کنار کودک حضور دارید و اجازه می‌دهید کودک نکات آموزنده را برداشت کند.
اگر احساس می‌کنید این امر ممکن نیست، سوال‌هایی با پایان باز بپرسید و کودک را به فکر کردن و ابراز نظراتش تشویق کنید. آموزش تغذیه صحیح به کودکان امری زمان‌بر است و انجام آن نیاز به برنامه‌ریزی، تلاش و شکیبایی دارد.
به خاطر داشته باشید که والدین همواره اصلی‌ترین الگوهای رفتاری کودکان هستند. اگر والدینی از عادتهای غذایی سالمی پیروی نمی‌کنند، نمی‌توان از کودک انتظار داشت که به دنبال خوراکی‌های سالم باشد.
همچنین همواره تلاش کنید که یادگیری را به فرآیندی جذاب برای کودک تبدیل کنید. با غذاها شخصیت‌هایی دوست‌داشتنی بسازید، از زبان آن‌ها حرف بزنید، کودک را وارد بازی کنید تا او را به مصرف خوردنی‌های سالم تشویق کنید.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب بلبله گوش ناهار می خورد
«بَلبَله‌گوش که عاشق جویدنه / حتی به ساز گاز می‌زنه
این کارها کار نمی‌شه / ساز که ناهار نمی‌شه
بَلبَله‌گوش که عاشق جویدنه / یه گاز به دیوار می‌زنه»
کتاب « کتاب بلبله گوش ناهار می خورد» کتاب شعر کودکانه‌ای برای خردسالان است که با زبانی جذاب به آموزش تغذیه صحیح به کودکان می‌پردازد. این کتاب پر از تصویرهای زیبا و دیدنی از خوراکی‌های سالم و خوشمزه‌ای است که خرگوش کوچولوی قصه به خوردن آن‌ها علاقه‌مند می‌شود.
سخن پایانی درباره‌ی آموزش تغذیه صحیح به کودکان با کتاب قصه
آموزش تغذیه صحیح به کودکان با کتاب قصه روشی آسان، اثرگذار و مناسب است که آن را به همه‌ی والدین و و مربی‌ها پیشنهاد می‌کنیم.کودکان از طریق خواندن و شنیدن قصه‌های سرگرم‌کننده درباره‌ی تغذیه، یاد می‌گیرند که اصلا چه غذاهایی سالم به شمار می‌آیند، چگونه خوردن غذاهای سالم به ما کمک می‌کند؟ چرا باید غذاهای سالم بخوریم و چه کارهای دیگری به حفظ تندرستی ما کمک می‌کنند؟
وقتی کودک درک بهتری از این مسائل داشته باشد، تلاش می‌کند تا از خود بیشتر مراقبت کند و درنتیجه عادتهای سالمی را در خود پرورش می‌دهد. ناگفته نماند که والدین نیز نقشی اساسی در شکل‌گیری این عادت‌ها دارند و الگوی اصلی کودک به شمار می‌روند.
بازگشت به ابتدای مقاله
