آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با کتاب قصه
24 بهمن 1403
آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با کتاب قصه
آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با کتاب قصه چه تاثیری روی کودک دارد؟ آیا کتاب‌های داستان می‌توانند کودک را به مراقبت از دندانهایش علاقه‌مند کنند؟ آیا کتاب‌ها می‌توانند ترس کودک از دندانپزشکی را از بین ببرند؟ پاسخ مثبت است.نقش کتاب داستان‌های کودکانه در ایجاد تغییرات مثبت در کودکان و آموزش‌های سازنده غیرقابل انکار است. در این مطلب به مهم‌ترین مسائل مربوط به بهداشت دهان و دندان کودکان می‌پردازیم و چند کتاب داستان را در این زمینه بررسی می‌کنیم. با ماهونی همراه باشید.
فهرست کتاب های آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با کتاب قصه
1) مهمانی هیولاهای دندان2) پپا به دندانپزشکی می رود
3) سارا به دندانپزشکی می رود
4) دندان خرسی لق شده
5) بامبی دندانهایش را مسواک می‌زند
6) منم منم دندون تو
7) آخ دندانم
با ترس کودکان از دندان پزشکی چگونه برخورد کنیم؟
ترس کودکان از دندانپزشکی طبیعی و رایج است. بهره‌گیری از رویکردهای صحیح می‌تواند به کاهش این احساس در کودک کمک کند. برای غلبه بر این ترس به چند نکته توجه کنید:• پیش از مراجعه به دندانپزشک کودک را آماده کنید و به جای استفاده از کلمه‌هایی مانند «سوزن» یا «درد» از عبارت‌هایی مانند «کمک به سالم ماندن دندان‌ها» استفاده کنید.
• با کودک نقش بازی کنید، شما بیمار باشید و کودک دندانپزشک.
• پس از مراجعه به دندانپزشکی کودک را تشویق کنید و پاداش کوچکی به او بدهید.
• برای کودک الگو باشید. اگر خودتان از دندانپزشکی می‌ترسید، این ترس را به کودک منتقل نکنید.
آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با قصه یکی از راه‌های موثر برای کاهش اضطراب کودکان در این زمینه است.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
مهمانی هیولاهای دندان
«بله، توی دهان کودی جشنی برپا بود! صدای هیولاهای بدجنس به گوش می‌رسید که بین دندانهای کودی زندگی می‌کردند.
آن‌ها هم عاشق چیزهای شیرین بودند، درست مثل کودی. هر بار که کودی شیرینی می‌خورد، هیولاها هم جشن می‌گرفتند.»
کتاب «مهمانی هیولاهای دندان» کتابی به قلم جذاب دندانپزشکی ژاپنی است که با زبانی قابل فهم و کودکانه، درباره‌ی هیولاهای دندان با بچه‌ها حرف می‌زند.
هیولاهای دندان همان میکروب‌هایی هستند که در دهان ما خانه دارند. با خواندن این کتاب، کودکان نه‌تنها دیگر از دندانپزشکی نمی‌ترسند، بلکه با دکتر به خوبی تعامل می‌کنند تا از شر هیولاهای دندان راحت شوند.
همچنین، بچه‌ها با مطالعه‌ی این کتاب، اهمیت آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان را بیشتر درک می‌کنند.
چگونه ترس از دندان پزشکی را از بین ببریم؟
ترس کودک از دندانپزشکی مسئله‌ای رایج در بین بچه‌هاست. این ترس دلایل مختلفی دارد، مانند تجربه‌های ناخوشایند گذشته، ترس از درد یا ترس از ابزارهای دندانپزشکی.ادامه‌دار بودن این ترس و ممانعت کودک از رفتن به دندانپزشکی، تاثیر منفی روی بهداشت دهان و دندان کودک دارد. حال چگونه این ترس را از بین ببریم؟
آشنا کردن کودک با محیط دندانپزشکی
یکی از دلایل ترس کودک از دندان پزشکی محیط ناآشنای مطب است. بهتر است پیش از رفتن به دندانپزشکی کودک را با محیط دندانپزشکی آشنا کنید.با خواندن کتاب داستان‌های کودکانه، تماشای کارتون‌های مرتبط با این موضوع یا ارائه‌ی توضیحاتی ساده می‌توان کودک را با محیط دندانپزشکی بیشتر آشنا کرد.
آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با قصه برای آشنایی کودک با محیط مطب بسیار تاثیرگذار است.
حضور یکی از والدین به همراه کودک
هنگامی که کودک در کنار پدر یا مادر خود باشد احساس امنیت بیشتری دارد. پس پیشنهاد می‌کنیم که برای رفتن به دندانپزشکی یکی از والدین در کنار کودک حضور داشته باشد. این موضوع همچنین باعث تعامل بیشتر کودک با دندانپزشک می‌شود.مراجعه‌ی مرتب به دندانپزشکی
اگر کودک را از سنین پایه، مرتب به دندانپزشکی ببرید، ترس او از رفتن به دندانپزشکی از بین می‌رود و کودک اهمیت بهداشت دهان و دندان را بیشتر درک می‌کند.انتخاب پزشک مناسب
بسیاری از دندان‌پزشکان پیش از آغاز روند درمانی تلاش می‌کنند با کودک ارتباط خوبی برقرار کنند تا کودک احساس امنیت کند. اگر پزشک بتواند با فرزند شما ارتباط مناسبی برقرار کند، کودک دیگر از رفتن به دندانپزشکی نمی‌هراسد.همچنین برخی از مطب‌ها فضاهای مناسب و کودکانه‌ای برای کودکان فراهم کرده‌اند تا بچه‌ها احساس راحتی بیشتری داشته باشند. بنابراین انتخاب پزشک مناسب نیز روی ترس کودک از دندانپزشکی تاثیرگذار است.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب پپا به دندانپزشکی می رود
«دکتر فیل با مهربانی به پپا می‌گوید: «دهانت را خوب باز کن، لطفاً!» پپا هم تا جایی که می‌تواند دهانش را باز می‌کند: «آآآآ...» دندانپزشک می‌گوید: «بگذار نگاهی بیندازم ببینم این تو چه خبر است!» و با آینه‌ای دندانهای پپا را خوب تماشا می‌کند.»
جورج، برادر کوچک پپا، می‌خواهد برای اولین بار به دندان پزشکی برود. او علاقه‌ی زیادی برای انجام این کار ندارد، برای همین عروسک دایناسورش را با خود به مطب می‌برد تا حس بهتری داشته باشد.
آقای دندانپزشک برای اینکه بتواند ارتباط بهتری با جورج برقرار کند، حتی عروسک دایناسور جورج را هم معاینه می‌کند.
در انتها جورج و خواهرش پپا با خوشحالی از دندانپزشکی خارج می‌شوند، در حالی که از داشتن دندانهای سالم و تمیز لذت می‌برند.
این کتاب گزینه‌ی خوبی برای کودکانی است که می‌خواهند برای اولین بار به دندانپزشکی بروند. این کتاب را به والدینی که به دنبال آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با قصه هستند پیشنهاد می‌کنیم.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب سارا به دندانپزشکی می رود
دکتر فریاد کشید: «آخ!» سارا انگشت دکتر را گاز گرفته بود! آن‌قدر ترسیده بود که از روی صندلی بزرگ پایین پرید. دوید و از کنار خانمی که روپوش سفید پوشیده بود گذشت. در را باز کرد و با سرعت از جلوی مامان و خواهرهایش و همه‌ی مبل‌های سبز و آینه‌ها رد شد.»
سارای کوچولوی قصه برای اولین بار به دندانپزشکی می‌رود. این داستان به خوبی کودک را با مراحل رفتن به دندانپزشکی، مانند نوبت گرفتن، منتظر بودن در اتاق انتظار، ابزار کار پزشکی و غیره آشنا می‌کند.
این داستان با زبانی جالب، خنده‌دار و دوست‌داشتنی اولین تجربه‌ی سارا از رفتن به دندانپزشکی را بیان می‌کند. سارا سعی می‌کند از دست دندانپزشک فرار کند اما در آخر داستان با دکتر دوست می‌شود و دکتر مسواک زیبایی به او جایزه می‌دهد.
لق شدن دندان شیری کودکان
لق شدن دندان شیری یکی از مراحل اساسی رشد در کودکان است. دندانهای شیری که نخستین دندانهای کودک هستند، با دندانهای دائمی جایگزین می‌شوند.فرآیند لق شدن این دندان‌ها معمولاً بدون مداخله‌ی پزشک و به صورت طبیعی رخ می‌دهد. با رشد دندانهای دائمی در زیر دندانهای شیری، فرآیند لق شدن دندان‌ها آغاز می‌شود.
آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان را از همان سنین پایه آغاز کنید تا کودک به خوبی از دندانهای شیری‌اش مراقبت کند. این موضوع به مرور برای کودک تبدیل به عادت می‌شود و در بزرگ‌سالی نیز از دندانهایش به خوبی مراقبت خواهد کرد.
دلایل لق شدن دندان شیری
لق شدن دندانهای شیری دلایل زیادی دارد از جمله روند طبیعی رشد، ضربه خوردن، عفونت لثه، رشد غیرطبیعی دندان‌ها و غیره. سن لق شدن دندان‌ها از ۶ سالگی آغاز می‌شود و تا ۱۲ سالگی ادامه دارد.معمولاً این دندان‌ها با درد و خون‌ریزی مختصری جای خود را به دندانهای دائمی می‌دهند. اما اگر میزان درد در کودک زیاد بود یا مشکلات دیگری پدید آمد حتماً به پزشک مراجعه کنید.
اجازه دهید این فرآیند به‌طور طبیعی رخ دهد و از کشیدن و درآوردن دندان خودداری کنید. تکان دادن آرام دندان با دست‌های تمیز یا زبان می‌تواند به افتادن دندان شیری کمک کند.
از زور و روش‌های عجیب و غریب برای درآوردن دندان شیری خودداری کنید تا به بافت لثه یا دندانهای همیشگی کودک آسیب نزنید.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب دندان خرسی لق شده
«موشی و زاغی اومدن / هر کسی یه چیزی آورد
دندونِ لقِ خرسی جون / از سر جاش تکون نخورد
هر کی می‌رفت، فوری می‌گفت / نه! زور من خیلی کمه
دندون خرسی لق شده / اما حسابی محکمه»
دندان شیری خرس کوچولوی قصه لق شده است و این موضوع باعث ناراحتی اوست. دوستان خرسی برای کمک به او تلاش می‌کنند تا با کشیدن دندان آن را جدا کنند، اما هیچکس موفق نمی‌شود.
در آخر با اینکه دندان خرسی بسیار محکم به نظر می‌رسید، تنها با با یک ضربه‌ی آرامِ زبان خرسی از جا کنده می‌شود و همه خوشحال می‌شوند.
این کتابِ شعرِ کودکانه درس ارزشمندی درباره‌ی آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان، هم برای کودک و هم برای والدین دارد: برای جدا کردن دندان شیری از راه‌های غیرمتعارف و زور استفاده نکنید و اجازه دهید که این فرآیند به صورت طبیعی رخ دهد.
آموزش مراقبت از دندان به کودکان
آموزش مراقبت از دندان به کودکان بسیار مهم است، زیرا این مراقبت‌ها تبدیل به عادت‌هایی سازنده و مفید در کودک می‌شود و از بروز مشکلات دندان در آینده پیشگیری می‌کند. برای این موضوع به چند نکته‌ی زیر توجه کنید:• کودک را با اهمیت دندان‌ها آشنا کنید: این کار را می‌توانید با خواندن کتاب‌های داستانی یا توضیحات ساده انجام دهید.
• کودک را به مسواک زدن عادت دهید: برای پرورش این عادت از بازی‌ها و ابزارهای کودکانه بهره بگیرید و خود نیز به الگویی مناسب برای کودک بدل شوید.
• به کودک پاداش دهید: در صورت مشاهده‌ی پیشرفت در آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان به آن‌ها پاداش‌هایی کوچک بدهید.
• اهمیت مواد غذایی را برایش توضیح دهید: مصرف مواد غذایی سالم مانند سبزیجات و مواد لبنی به حفظ سلامت دندان‌ها کمک می‌کند و از سوی دیگر، مصرف مواد ناسالم مانند نوشابه، شیرینی‌های مضر و ... برای دندان‌ها به شدت ضرر دارد.
آموزش مسواک زدن به کودکان
آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان را از سنین پایه آغاز کنید. بهترین راه برای آموزش این موضوع یاد دادن طرز صحیح مسواک زدن به کودک است.البته مسواک زدن ممکن است کمی برای کودکان سخت به نظر برسد و از انجام آن خودداری کنند، اما با بهره‌گیری از روش‌های درست و هیجان‌انگیز، این کارِ دشوار به امری ساده تبدیل می‌شوند.
یکی از بهترین و تاثیرگذارترین روش‌ها روش تقلید است. کودکان هرآنچه که والدین انجام می‌دهند تکرار می‌کنند.
بنابراین اگر کودک عادت مسواک زدن را در بزرگ‌ترها مشاهده کند، خود نیز به انجام این کار اشتیاق نشان می‌دهد.
همچنین خواندن و شنیدن داستان‌های کودکانه درباره‌ی مسواک زدن نیز به رشد این عادت در کودک کمک می‌کند.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب بامبی دندانهایش را مسواک می‌زند
«بعدِ غذا همیشه / بامبی آماده می‌شه
شبیه کی؟ بابا جون / مثلِ هَمَن دو تاشون
بامبی تمیز می‌شوره / تک‌تکِ دندون‌ها رو
تا دور کنه از اون‌ها / خُرده‌های غذا رو
شبیه کی؟ بابا جون / مثلِ هَمَن دو تاشون»
کتابِ شعرِ بامبی دندان هایش را مسواک می‌زند داستان اسبِ کوچولویی است که با تقلید از پدرش تلاش می‌کند تا روش درست مسواک زدن را یاد بگیرد. این کتاب همه‌ی مراحل مسواک زدن مانند زدن خمیردندان روی مسواک، شستن دندان‌ها با مسواک و آب کشیدن دندان‌ها را با زبانی جذاب توضیح می‌دهد.
کودک با مطالعه‌ی این کتاب سعی می‌کند با بامبی کوچولو همراه شود و دندانهایش را مرتب مسواک بزند.
توصیه های مهم برای داشتن دندانهای سالم به کودکان
ممکن است برخی تصور کنند که دندانهای شیری اهمیت چندانی ندارند و دندانهای همیشگی جای آن‌ها را می‌گیرد؛ بنابراین اهمیت آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان را دست‌کم می‌گیرند.این موضوع ممکن ضررهای جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد از جمله خرابی دندانهای دائمی و شیری، عفونت لثه، درد دندان و بسیاری از مسائل دیگر. توصیه‌های زیر را برای داشتن دندانهای سالم به کودکان جدی بگیرید. به کودکان یادآور شوید که:
• نوشیدنی‌های شیرین سبب پوسیدگی شدید دندان می‌شوند، از مصرف این نوشیدنی‌ها پیش از خواب خودداری کنند؛
• از دندانهای شیری خود با دو بار مسواک زدن در طول روز نگهداری کنند؛
• خمیردندان دارای فلوراید را قورت ندهند و پس از مسواک دهان خود را با آب بشویند؛
• هر شش ماه یک بار زمان مناسبی برای مراجعه به دندانپزشک و بررسی سلامت دندان‌هاست؛
• از نخ دندان برای پاک کردن فضای بین دو دندان به‌ویژه دندانهای آسیاب استفاده کنند.
با رعایت این نکته‌ها و آموزش آن‌ها به کودک خود از سنین پایه، به او می‌آموزید که چگونه از دندانهای دائمی‌اش به خوبی نگهداری کند و برای همیشه دندانهای سالمی داشته باشد.
به خاطر داشته باشید که مراجعه به دندانپزشکی و روتین‌های بهداشت دهان و دندان را به امری سرگرم‌کننده و لذت‌بخش برای کودک تبدیل کنید.
برای آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان می‌توانید از بازی‌های مختلف و مطالعه‌ی کتاب داستان‌های مفید بهره بگیرید.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب منم منم دندون تو
«همه‌ی ما می‌خواستیم پیش دندانپزشک خیلی زیبا و درخشان به نظر برسیم. اول یک آینه وارد دهان شد که به یک میله چسبیده بود.
سریع نگاهی به اطراف انداخت و رفت. بعد یک تفنگ آب‌پاش از راه رسید و همه‌ی ما را خیس کرد.»
کتاب «منم منم دندون تو» یکی از کتاب‌های مفید و آموزنده درباره‌ی آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با قصه، آشنایی با دندان‌ها و کارکردهایشان و آشنایی با ابزارهای دندانپزشکی و کار دندانپزشک است.
این کتاب داستان کودکانه از زبان «ملوین»، دندان آسیاب، روایت می‌شود. مطالعه‌ی این کتاب تمام نکات مهم درباره‌ی نگهداری مناسب از دندان‌ها را به کودکان آموزش می‌دهد.
بازگشت به فهرست کتاب‌ها
کتاب آخ دندانم
«بعد از اینکه دکترخرسی پوسیدگی دندان برادر را تراشید، با آب‌پاش دهانش را شست و با لوله‌ی باد خشک کرد. آن وقت ماده‌ی مخصوصِ پر کردن دندان را مخلوط کرد و دندان برادر را پر کرد.
دکتر با ملایمت پرُکردگی را به پایین فشار داد و روی آن را صاف کرد. آخرین شستشوی دهان برادر را هم انجام داد و برادرخرسی خوب و سرحال از صندلی پرید پایین.»
کتاب «آخ دندانم» که یکی از ماجراهای خواندنیِ خانواده‌ی خرسی است، درباره‌ی رفتن به دندان‌پزشکی‌ست. برادرخرسی می‌خواهد دندانش را پر کند و خواهرخرسی هم می‌خواهد دندان لق شیری‌اش را بکند. خواهرخرسی در مطب دکتر با ابزارهای زیادی آشنا می‌شود و چیزهای زیادی یاد می‌گیرد.
اهمیت آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با کتاب قصه
قصه‌گویی یکی از بهترین روش‌ها برای آموزش به کودکان است. کودکان از طریق شنیدن و خواندن قصه نه‌تنها چیزهای زیادی را به صورت غیرمستقیم می‌آموزند، بلکه فهم پیام‌های مهم درون داستان برایشان ساده‌تر است.به همین دلیل، پیشنهاد می‌کنیم اهمیت آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان با قصه را جدی بگیرید و از کتاب‌های مناسبی که در این مقاله معرفی شد، برای آموزش به کودکان بهره بگیرید.
این کتاب‌ها با زبانی ساده و به بهترین شکل، مهم‌ترین مسائل مربوط به مراقبت از دندان‌ها و نترسیدن از دندانپزشکی را برای کودک بازگویی می‌کنند.
بازگشت به ابتدای مقاله
