ترس از حمام در کودکان

ترس از حمام در کودکان یکی از چالش‌هایی است که بسیاری از والدین با آن روبرو می‌شوند. این ترس می‌تواند به دلایل مختلفی مثل تجربه ناخوشایند از ریختن آب روی صورت، صدای بلند دوش، احساس سرما یا حتی تصورات ذهنی ناشی از تخیل کودک ایجاد شود. خوشبختانه، با کمی خلاقیت و صبوری می‌توان این مشکل را مدیریت کرد.

---

فهرستی از پرفروشترین کتاب‌های داستان با موضوع ترس از حمام کردن کودک

---

دلایل اصلی ترس از حمام در کودکان

1. ترس از آب روی صورت یا چشم‌ها: کودکان ممکن است احساس خفگی یا ناراحتی کنند.
2. صدا یا دمای آب: صدای بلند آب یا دمای نامناسب می‌تواند کودک را مضطرب کند.
3. احساس ناامنی: برخی کودکان از لغزندگی یا محیط جدید حمام می‌ترسند.
4. خیال‌پردازی‌ها: تخیل قوی کودکان ممکن است باعث تصور خطرات خیالی در حمام شود.

   ---

برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن

برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن ممکن است برای اغلب والدین امری چالش‌برانگیز باشد. ترس از حمام یکی از مشکلات کودکان است که درک دلایل آن از سوی والدین دشوار است. چرا برای برخی از کودکان، حمام مکانی ترسناک است؟ در این مقاله به بررسی علت ترس کودک از حمام می‌پردازیم. هم‌چنین نکاتی را برای غلبه به این ترس و ترغیب کودکان به رعایت بهداشت فردی موثر بیان می‌کنیم.

---

حمام رفتن را به بازی تبدیل کنیم

یکی از رایج‌ترین راه‌های برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن و اصولا هر گونه ترس کودک، تبدیل آن به فعالیتی سرگرم‌کننده است. تلاش کنید تا حمام رفتن به یک بازی شاد و جذاب بدل شود. برای این منظور راه‌های زیر را امتحان کنید.

1. اسباب‌بازی‌ها: استفاده از اسباب‌بازی‌هایی هم‌چون حیوانات پلاستیکی یا تفنگ‌های آب‌پاش می‌تواند حمام را به محیطی جذاب‌تر برای کودک بدل کند. اسباب‌بازی‌هایی مثل کشتی و قایق که در وان حمام امکان بازی کردن با آن‌ها وجود دارد می‌تواند او را بیشتر سرگرم کند.
2. همراهی کودک: برای تاثیرگذاری بیشتر این روش، با کودک همراه شوید و در پروسه‌ی بازی او شرکت کنید.
3. کتاب‌های داستانی:‌ خواندن کتاب‌های داستانی درباره‌ی حمام رفتن، کودکان را به انجام این کار ترغیب می‌کند.

   ---

شعر برای ترس از حمام رفتن

شعر ابزاری بسیار قدرتمند در آموزش مفاهیم و ایجاد تغییر در احساسات کودکان نسبت به یک موضوع است. از این رو در برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن از این ابزار مهم غافل نشوید.
شعرهایی را برای کودک بخوانید که پیرامون تمیزی، بوی خوب و اتفاقات هیجان‌انگیزی که در طول حمام اتفاق می‌افتد صحبت می‌کنند. شعرهایی که به دنبال ایجاد احساس مثبت نسبت به حمام هستند.
می‌توانید شعری برای کودک خود بسازید و آن را به همراه کودک در هنگام رفتن به حمام و شست‌وشو بخوانید.

---

علل ترس کودکان از حمام رفتن

یکی از نکات مهم در برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن، توجه به دلایل شکل‌گیری این ترس است. دلایل احتمالی این ترس عبارتند از:

• تجربه‌های ناخوشایند: اتفاقاتی مثل سوزش چشم و یا دیگر تجربه‌ها.
• احساس ناامنی: صدای بلند آب، ظاهر متفاوت حمام از دیگر بخش‌های خانه (کف و دیوارهای سرامیکی و ...) و نا آشنا بودن فضا در کودک احساس ناامنی ایجاد می‌کند.
• ترس جدا شدن از والدین: گاهی کودک به دلیل احساس نیاز به حضور والدین و ترس از تنهایی از رفتن به حمام خودداری می‌کند.

  ---

درمان ترس از حمام در کودکان

ترس از حمام در کودکان، به‌ویژه خردسالان، مشکلی رایج است که با روش‌های درست و آرامش‌بخش قابل مدیریت است. برای رفع این ترس، می‌توانید حمام را به یک تجربه سرگرم‌کننده و جذاب تبدیل کنید. استفاده از اسباب‌بازی‌های مخصوص حمام، کف‌بازی و حتی خواندن یک شعر یا آواز شاد، می‌تواند محیط حمام را برای کودک دلپذیر کند.

همچنین، بهتر است در طول حمام با کودک صحبت کنید و او را تشویق نمایید. برای مثال، با توضیح دادن کارهایی که انجام می‌دهید (مثل شستن موها)، به کودک حس امنیت بدهید. اگر کودک از آب روی صورتش می‌ترسد، می‌توانید از یک لیوان مخصوص یا شیلنگ کنترل‌شده استفاده کنید تا آب را به آرامی هدایت کنید.به تدریج، با صبوری و همراهی، کودک احساس امنیت بیشتری پیدا می‌کند و ترس او از بین می‌رود. تبدیل این لحظات به زمان‌هایی برای بازی و محبت می‌تواند تجربه حمام را به لحظاتی شیرین و بدون استرس برای کودک تبدیل کند.

---

پسرم حموم نمیره چیکار کنم؟

اگر پسرتان از حمام رفتن امتناع می‌کند، این مشکل رایجی است که با کمی صبر و خلاقیت می‌توانید آن را حل کنید. در ادامه چند راهکار مؤثر ارائه می‌دهم:

1. حمام را به محیطی شاد و سرگرم‌کننده تبدیل کنید

• از اسباب‌بازی‌های مخصوص حمام، مثل اردک‌های شناور، فنجان‌های پلاستیکی یا کتاب‌های ضدآب استفاده کنید.
• کف‌بازی با حباب‌های صابون می‌تواند حمام را به یک بازی هیجان‌انگیز تبدیل کند.

2. ترس‌ها و نگرانی‌هایش را بشناسید

• اگر پسرتان از آب روی صورتش یا شستن موها می‌ترسد، می‌توانید از لیوان‌های شستشو با دهانه کنترل‌شده استفاده کنید.
• به او اجازه دهید خودش برخی از کارها را انجام دهد، مثل شستن دست‌ها یا ریختن آب روی پاهایش، تا احساس کنترل داشته باشد.

3. زمان حمام را کوتاه‌تر کنید

• اگر حمام طولانی باعث بی‌حوصلگی یا اضطراب او می‌شود، سعی کنید دفعات حمام کردن را به‌جای مدت آن کاهش دهید. یک حمام کوتاه و شیرین می‌تواند بهتر از یک تجربه طولانی و ناخوشایند باشد.

4. قصه و بازی در حمام

• می‌توانید قبل از حمام یا حین آن، قصه‌ای در مورد شخصیت‌های دوست‌داشتنی بگویید که آن‌ها هم به حمام می‌روند.
• یا حتی بازی‌هایی مثل "قایم‌موشک با اسباب‌بازی‌ها" انجام دهید.

5. تشویق و پاداش

• پس از حمام، او را به خاطر رفتار خوبش تحسین کنید. می‌توانید یک برچسب ستاره یا پاداش کوچک به او بدهید.

6. او را در برنامه‌ریزی شریک کنید

• اجازه دهید حوله، شامپو یا اسباب‌بازی مورد علاقه‌اش را خودش انتخاب کند. این کار حس استقلال و علاقه او را افزایش می‌دهد.

7. صبور باشید

• اگر او هنوز مقاومت می‌کند، فشار بیش از حد وارد نکنید. با گذشت زمان و ایجاد تجربه‌های مثبت، این ترس از بین خواهد رفت.

اگر مشکل ادامه‌دار بود یا شدت زیادی داشت، می‌توانید از یک مشاور کودک برای شناسایی بهتر دلایل ترس کمک بگیرید.

---

فهرست کتاب‌هایی برای برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن

• پوپو حموم نمی ره باز بهونه می گیره
• نمی خواهم به حمام بروم!
• دست هایت را بشوی
• میکروب برای پخش کردن نیست
• دانشمند کوچولو
• چنگالی که بوی بد می داد
• کتی حمام را دوست دارد
• تاتی کوچولو آب می خواد، خسته شده خواب می خواد

رفتن به ابتدای مقاله

---

بازگشت به فهرست کتاب‌ها

کتاب پوپو حموم نمی‌ره باز بهونه می‌گیره

«پوپو می‌گفت تو حموم لیز می‌خورم / به کاشی یا لبه‌ای تیز می‌خورم
با آب داغ می‌سوزه پوست تنم / عیب نداره بو بگیره بدنم»
این کتاب شعر کودکانه، تا حد زیادی به درک دلایل ترس از حمام رفتن کودکان به والدین کمک می‌کند. هم‌چنین به شما راه‌هایی را پیشنهاد می‌کند که فضای حمام را برای کودک به جایی دوست‌داشتنی تبدیل کنید. مزیت این کتاب در این است که این مسائل در قالب شعر و گفت‌وگوی بین پوپو و مادرش مطرح می‌شوند. در واقع کودک با خواندن شعرهای کتاب می‌تواند احساسات خود را بیشتر درک کند. برای مثال در جایی پوپو در مقابل آینه با خود حرف می‌زند و این موضوع می‌تواند به کودک کمک کند تا با گفت‌وگوی درونی به ترس‌ها و تصمیمات خود و نتایج آن‌ها فکر کند.

---

بازگشت به فهرست کتاب‌ها

کتاب نمی‌خواهم به حمام بروم!

«می‌دانی خرسی! مامان اصلا به کمبود آب توجه ندارد. حالا من به جای حمام کردن و مصرف آب زیاد، خودم را با لیف و کمی آب، پاک می‌کنم.»
برای درک بهتری از برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن به شکلی مناسب، خواندن این کتاب را به شما توصیه می‌کنیم. این کتاب به والدین نشان می‌دهد که کودک چگونه در ذهن خود نگاهی متفاوت و گاهی غیرمعقول به مسائل دارد. برای مثال در جایی کودک اشاره می‌کند که «تازه ممکنه مثل ژاکت سلستین آب بروم.». این موضوع هم‌چنین نشان می‌دهد که کودک چگونه در ذهن خود به دنبال راه‌هایی برای فرار از حمام رفتن است.
برای حل این مسئله بهتر است ابتدا به دغدغه و نگرانی کودک به خوبی گوش دهیم. انکار نگرانی کودک به صورت مستقیم می‌تواند در او حالتی تدافعی ایجاد کند. در حالی که کاملیا در طول قصه نشان می‌دهد که اهمیت تمیزی را درک کرده و دوست دارد به روشی که می‌خواهد خودش را تمیز کند و مادر اون تنها کافی‌ست کمی به این نگاه او جهت بدهد.

---

آموزش شستن صحیح دست به کودکان
نظافت و بهداشت فردی تنها به برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن محدود نمی‌شود. حتی اگر کودک شما بدون ترس به حمام می‌رود، بهتر است نکاتی هم‌چون شستن دست‌ها را به کودک آموزش دهید. راه‌های زیر را برای انجام هر چه بهتر این امر در نظر داشته باشید.

• نمایش مراحل شستن دست: بهتر است چند بار و حتی چند روز متوالی به کودک فرآیند مرحله‌به‌مرحله‌ی شستن دست را به شکلی دقیق نشان دهید.
• صابون‌های رنگی: برای ترغیب کودک به شستن دست می‌توانید برای او صابون‌های رنگی و معطر تهیه کنید.
• خواندن آهنگ: برای این‌که کودک مدت زمان مورد نیاز را برای شستن کامل دست‌ها به خاطر بسپارد، به او بیاموزید که در هنگام شستن دست‌ها آهنگی را بخواند که می‌دانیم دست کم 20 ثانیه طول می‌کشد.

بازگشت به فهرست کتاب‌ها

کتاب دست‌هایت را بشوی

شازده کوچولو پرسید: «میکروب چه شکلی است؟»
خدمتکار جواب داد: «از تمساح هم بدقیافه‌تر است.»
«من که روی دست‌هایم تمساح ندارم.»
خدمتکار گفت: «میکروب از تمساح خیلی کوچک‌تر است. انقدر کوچک که نمی‌توان آن را دید.»
شازده کوچولو گفت: «پس بهتر است دست‌هایم را دوباره بشورم.»
این کتاب گزینه‌ای مناسب برای نشان دادن اهمیت شستن دست‌ها و برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن است. کتاب با صحبت پیرامون میکروب‌ها و تاثیر آن‌ها بر سلامتی کودک، او را از اهمیت تمیزی دست‌ها آگاه کند. وجود تصاویر کتاب کمک می‌کند تا کودک بیشتر با موضوعات مطرح‌شده ارتباط برقرار کند. پرداختن به موقعیت‌های مختلف که کودک در آن نیاز به شستن دست‌ها خواهد داشت از دیگر ویژگی‌های کتاب است. کتاب به کودک نشان می‌دهد که بعد از بازی بیرون از خانه، قبل از خوردن غذا، بعد از دستشویی رفتن و ... حتماً دست‌هایش را به خوبی بشوید.

---

آشنا کردن کودک با میکروب ها

کودک باید به این درک برسد که با شستن دست‌ها و حمام رفتن تمیزتر و سالم‌تر خواهد بود. از این رو بهتر است کودک را با میکروب‌ها آشنا کنیم. برای این منظور روش‌های زیر را به‌کار بگیرید.
قصه‌گویی: برای کودک قصه‌هایی را درباره‌ی میکروب‌ها و کارهایی که می‌کنند و این‌که چگونه سلامتی ما را به خطر می‌اندازند تعریف کنید.
کتاب مصور: استفاده از کتاب‌های مصور که با زبان کودکانه و شعر این موضوع را آموزش می‌دهند.

بازگشت به فهرست کتاب‌ها

کتاب میکروب برای پخش کردن نیست

«میکروب این‌ور، میکروب آن‌ور ...
اگر گفتی چه‌کار می‌توانی بکنی؟
می‌توانی دست‌هایت را بشویی.
از آب گرم استفاده کن و یک عالمه صابون به دست‌هایت بزن.
بعد دست‌هایت را به هم بمال و بمال و بمال!»
«می‌دانی شستن دست‌ها چقدر باید طول بکشد؟
به‌اندازه‌ی وقتی که حروف الفبا را از اول تا آخر می‌گویی، دست‌هایت را بشوی!
یا به اندازه‌ی وقتی که ترانه‌ی «تولدت مبارک» را می‌خوانی (دو بار).»
این کتاب به شکلی سرگرم‌کننده و در قالب تصاویری جذاب کودک را با میکروب‌ها آشنا می‌کند. میکروب‌ها به عنوان موجودات زنده‌ای که می‌توانند ما را بیمار کنند به کودک معرفی می‌شوند. هم‌چنین در صفحه‌ای از کتاب تصاویری از جاهایی که ممکن است در آن‌ها میکروب وجود داشته باشد به کودک نشان می‌دهد. کتاب به مقوله‌ی انتقال میکروب و راه‌های انتقال بیماری نیز می‌پردازد. اهمیت مراقبت از دیگران در هنگام بیماری خودمان، با توجه به نکاتی مثل دست ندادن، گرفتن جلوی دهان و بینی هنگام عطسه را به کودکان یادآوری می‌کند. این موضوع به برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن و درک مسائل بهداشتی کمک می‌کند.
کودک با مطالعه و مشاهده‌ی تصاویر کتاب درک می‌کند که ممکن است ما به جای کثیفی دست نزده باشیم، اما دست دادن، بازی کردن و دست زدن به وسایل به‌ظاهر تمیز نیز می‌تواند در انتقال میکروب موثر باشد. از این رو کودک را به شستن دست‌ها در 10 موقعیت مهم ترغیب کرده و شیوه‌ی شستن دست‌ها را هم به او می‌آموزد.

---

آموزش اهمیت رعایت بهداشت فردی به کودکان

برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن یکی از مقوله‌های مهم در آموزش رعایت بهداشت فردی به کودکان است. برای ایجاد عادت‌های بهداشتی بسیار مهم است که صبور باشید و آموزش را بارها و بارها تکرار کنید. نکات زیر را برای افزایش تاثیرگذاری آموزش رعایت بهداشت فردی لحاظ کنید.
• الگوسازی: تقلید از رفتار والدین یکی از ویژگی‌های مهم کودکان است. شما ابزاری بسیار قوی در دست دارید و آن هم رعایت این نکات در برابر کودک و ساختن یک الگوی ایده‌آل برای اوست.
• ایجاد روتین: برای آن‌که کودک آموزش‌ها را به خاطر بسپارد و آن‌ها را به خوبی رعایت کند، برای کارهایی مثل مسواک زدن، حمام رفتن و شستن دست‌ها روتین‌های قابل اجرا تعریف کنید و از تکرار آن‌ها ازسوی کودک مطمئن شوید.

بازگشت به فهرست کتاب‌ها

کتاب دانشمند کوچولو ـ علوم بهداشت

«چه وسایلی برای سلامتی ما مفید است؟ آن‌ها را رنگ بزن.»
«اجسام را با کدام قسمت بدن لمس می‌کنیم؟ آن‌ها را رنگ بزن»
«پسر را به حمام برسان» ـ ماز
برای علاقه‌مند کردن کودکان به رعایت بهداشت حتماً نیاز نیست نکات مورد نظرتان را مستقیم با آن‌ها در میان بگذارید. این مسئله در برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن نیز صادق است. یکی از راه‌های ایجاد احساس خوب نسبت به حمام رفتن، شستن دست و ...، قرار دادن کودک در فضایی‌ست که با احساس امنیت آن‌ها را بشناسد. کتاب علوم بهداشت که یک کتاب کار است با استفاده از مقایسه، رنگ‌آمیزی، ماز و ... کودک را با مفاهیمی هم‌چون تمیزی، سلامت، بهداشت و ... آشنا می‌کند.

---

بازگشت به فهرست کتاب‌ها

کتاب چنگالی که بوی بد می‌داد

«ولی من دوست ندارم توی ظرف‌شویی آشپزخانه حمام کنم. یا بروم زیر دوش ماشین ظرف‌شویی!»
«چرا؟»
«یک کم از آب می‌ترسم. و شاید صابون توی چشمم برود. یک بار این‌طوری شد و آن‌قدر اذیتم کرد که به گریه هم افتادم.»
«بعضی وقت‌ها آب خیلی سرد است. و گاهی وقت‌ها خیلی خیلی داغ است.»
در این کتاب ما قصه‌ی چنگالی را می‌خوانیم که هم‌چون کودکان از حمام رفتن می‌ترسد. یکی از مزیت‌های استفاده از این کتاب در برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن، ایجاد احساس هم‌دلی در اوست. چنگالِ قصه ترس‌ها و نگرانی‌هایش را با ما در میان می‌گذارد و کودک درک می‌کند که تنها او نیست که این احساسات را تجربه می‌کند. از طرفی انتخاب چنگال به عنوان کاراکتر اصلی کتاب پیام آموزنده‌ی دیگری به همراه دارد. این‌که نظافت و شست‌وشو تنها محدود به دست‌ها و بدنمان نیست، بلکه ما باید در تمیز نگه داشتن وسایل و مهم‌تر از همه ظرف غذا و وسایل آشپزخانه نیز دقت کافی را به‌خرج دهیم.

---

بازگشت به فهرست کتاب‌ها

کتی حمام را دوست دارد

«این همه اسباب‌بازی را کجا می‌بری؟
کتی و پدر با هم لباس‌هایشان را درآوردند و به داخل حمام رفتند.»
این کتاب همان‌طور که از نام آن پیداست، به جای پرداختن به ترس‌های کودک و مسائلی از این دست، به دنبال ایجاد نگاهی مثبت به حمام کردن است. توصیف پروسه‌ی حمام رفت به همراه پدر و جزئیات بازی کردن در حمام می‌تواند تصویری جذاب از حمام کردن را به کودک نشان دهد. الگو گرفتن از این کتاب در برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن و تکیه بر جنبه‌های مثبت، می‌تواند کنجکاوی کودک را به تجربه کردن قصه‌ی کتی ترغیب کند.
کتاب هم‌چنین به خوبی مراحل حمام رفتن را توضیح می‌دهد. شما هم می‌توانید مانند پدر کتی فرزند خود را به همراه اسباب‌بازی‌ها به حمام برده و سعی کنید حمام کردن را به یک فعالیت سرگرم‌کننده تبدیل کنید.

---

بازگشت به فهرست کتاب‌ها

کتاب تاتی کوچولو آب می خواد، خسته شده خواب می‌خواد

«حباب رو خیلی دوست دارم / حباب با آب درست می‌شه
فوت می‌کنم به آب و کف / صد تا حباب درست می‌شه
«خوشحال می‌شم، فکر می‌کنم / تو کوچه زیر بارونم
مثل یه گنجشکک خیس / تو بارون آواز می‌خونم»
تاتی کوچولو آب می‌خواد یک شعر جذاب و دوست‌داشتنی از زبان کودکی‌ست که از حمام کردن لذت می‌برد. ارائه‌ی تصویرهای ذهنی کودک برای ایجاد فضایی دلچسب و بازی‌گونه برای کودک یکی از نقاط قوت مهم این کتاب است. کتاب هم‌چنین تصاویری از کودکان در حال حمام کردن را در خود جا داده است که با بیت‌های هر صفحه ارتباط معنایی دارد و به دنبال ایجاد احساس خوب در کودک نسبت به حمام کردن هستند.

---

سخن پایانی درباره‌ی برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن

برخورد با ترس کودکان از حمام رفتن ممکن است فرآیندی زمان‌بر باشد، اما استفاده از راهکارهای صحیح برای درک علت ترس کودک از حمام به والدین کمک می‌کند تا فرزند خود را بهتر درک کنند و به دنبال راه مناسب برای غلبه بر این ترس باشند. کمک گرفتن از کتاب‌های شعر و داستان یکی از بهترین راه‌ها برای رفع ترس کودکان از حمام رفتن است.

بازگشت به ابتدای مقاله